• Wetteren, Sectie G, kadastrale perceel 960a (deels)

• Voor de bouw van de bunker werd een stuk landbouwgrond onteigend van het perceel G960a ter grootte van 1 are 68 ca. Dit perceeltje lag in de noordwestelijke hoek van een smal en lang perceel landbouwgrond van in totaal 54 are 90 ca.
• Het perceeltje sloot direct aan tegen de toen ook al bestaande Windmolenweg die toen gewoon doorliep over wat nu bekend is als Neerhonderd. Deze weg Neerhonderd liep toen letterlijk tot bij het toenmalige munitiepark van Kwatrecht en liep er dan langs de oostzijde rond.
• Er is dus voor dit bunkertje nooit sprake geweest van bijhorende erfdienstbaarheden omdat het direct met zijn domeintje aansloot bij de openbare weg.
• Bovenstaand terrein was toen nog eigendom van Mr Carolus Verstraeten, ere notaris en ex burgemeester van Gavere.
• De akte voor de verkoop van het perceel werd verleden op 17 september 1934 voor de prijs van 1200 BEF.
• De akte bevatte geen clausule voor jaarlijkse intresten.

• Het toenmalige landbouwperceel G960a heeft ondertussen wel al wat herverkavelingen gekend wat duidelijk te zien is aan de huidige indexen bij de percelen die allen als basisnummer G960 dragen. Er is heden nog 1 groot landbouwperceel G960n en 1 kleiner perceeltje G960m waar de bunker heden nog opstaat. Dit laatste perceeltje is nog identiek met wat ooit in 1934 voor deze bunker werd onteigend.
• In 1961 was de bunker zelf nog altijd niet opnieuw verkocht omdat de originele eigenaar nooit interesse heeft gehad de bunker met beperkte bijkomende grond opnieuw over te kopen van de Belgische staat. Toen was hij dus nog altijd staatseigendom.
• Op 14 Oktober 1998 werd de bunker met bijhorend perceeltje grond van nog altijd 1 are 68 ca verkocht aan de gemeente Wetteren verkocht voor de prijs van 2500 BEF voor het oprichten van een mini-museumpje ter herdenking van wat zich in de meidagen '40 hier afspeelde.
• Wel diende de gemeente Wetteren nog de kosten voor het opstellen van de akte en bijhorend bodemattest door OVAM te betalen, wat in dit geval voor wat dat bodemattest betreft neerkwam op 1000 BEF. Dit bijhorende bodemattest was dus opnieuw een zeer nuttig document want hierop stond vermeld dat er van dit perceeltje G960m geen gegevens gekend waren terwijl het ooit deel uitmaakte van het toenmalige munitiepark van Kwatrecht. De ondergrond stikt er nog altijd van niet ontplofte munitie en vooral veel gifgasgranaten. Over een perceel dat ooit deel uitmaakte van dit munitiepark dan een attest afleveren met de vermelding dat er geen info van gekend is voor wat betreft mogelijke verontreinigingen?
• Dit munitiepark Kwatrecht was ooit 11 hectare groot. 7.6 hectare werd hiervan volledig gescreend en allicht vrij volledig ontdaan van tuigen. 1.5 hectaren is peilingsgewijs onderzocht en ontdaan waar toen tuigen werden gevonden (lees zeer onvolledig dus). Aan de overige 3 hectaren is men zelfs nooit gestart met ruimen. Persoonlijk vrees ik trouwens dat de terreinen bij de bunker aansluitend, horen bij het nooit geruimde gedeelte want enkele meters verder slaan de metaaldectoren uit in alle richtingen. Wat men er op amper 0.5 meter diep vindt bij detectie zijn obussen, obussen en nog eens obussen. Meestal liggen ze in rijen gestapeld en zijn de kuilen ooit gewoon dichtgeduwd om ze zo aan het zicht te onttrekken. Als je dan weet dat er op die ontruimde gedeeltes alleen al 3500 ton munitie werd ontruimd en dan lever je een attest af voor een perceeltje dat er origineel deel van uitmaakte van een van de grootste munitiedumpen in de buurt van WOI met de melding dat er geen gegevens gekend zijn? Sorry, dan vraag ik mij af wat het nut van een instantie zoals OVAM is en waarom daar dan ooit 1000 BEF diende voor betaald te worden.
• De voorwaarde er een mini-museumpje van de maken, zorgde ervoor dat de gemeente Wetteren op deze verkoop nooit registratierechten heeft moeten betalen. Het is dan wel jammer te moeten vaststellen dat de eerste noemenswaardige pogingen aan deze voorwaarde wat te voldoen, dateren van rond 2014 toen deze website er zich wat is gaan mee bemoeien en het onderhoud van het terreintje op zich is gaan nemen. De gemeente Wetteren trok zich daar ondertussen al lang niets meer van aan en wist zelfs allicht nog amper dat ze deze bunker ooit hadden gekocht.
• De wijze waarop de bunker heden ten dage kan teruggevonden worden, is dan ook volledig los te bekijken van de gemeente Wetteren en financieel volledig gedragen en uitgevoerd door de bezieler van deze website op de nog aanwezige deur na.

• Rijdt komende van de Zuidlaan de industriezone van Kwatrecht op via de Biezeweg. Draai kort daarna links af in de weg met naam Neerhonderd op deze industriezone. Deze weg maakt een lus op het industrieterrein.
• De bunker staat op het uiteinde van deze lus op uw linker kant.
• De bunker kan ook bereikt worden via een kleine parallelweg met de Brusselsesteenweg, de Windmolenweg. Hierop komt een heden met paaltjes afgesloten wegeltje uit, dezelfde naam dragend.
• De bunker ligt rechts van dit wegeltje, juist voorbij de paaltjes.

• Het is een voorliniebunker tussen de steenweg Aalst-Gent en de Schelde zeer kort opgesteld bij de steenweg. De dichtstbijstaande bunkers zijn A41 (205 m), S8 (70 m) en AV15 (325 m).
• De bunker A42 vormde een kleine cluster met de bunkers S8 en A41.
• Bijkomend was hij in hoek opgesteld met de bunker Av15 zodat ze samen een groter en kruisend vuurgebied hadden.
• De bunker A41 vuurde over de open velden richting Brusselsesteenweg, parallel met de wegel Kele. De zware bunker S8 bestreek dan de steenweg Brussel-Aalst, komende van het Bourgondisch Kruis. De bunker A42 op de huidige rand van de industriezone Neerhonderd, nam dan juist achter de laatste bewoning aan de overzijde van de steenweg, de toen oosten-zuidoosten gelegen velden (nu industriezone) onder vuur.
• De bunker Av15 waarmee de bunker A42 in hoek was opgesteld had een Zuid-Zuidoostelijke vuurrichting en nam dus letterlijk de toenmalige velden in de richting van het Bourgondisch kruis onder vuur.

• Twee achteraan verbonden kamers en een sas.
• Tussen de twee kamers was achteraan een koepel.

• De bunker was standaard voorzien voor de opstelling van Maximmitrailleurs.
• Daarnaast was hij eveneens voorzien om Hotchkiss- of Coltmitrailleurs te kunnen opstellen.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

• De hoeken waren afgewerkt met baksteen en het geheel was gecementeerd met het motief van assestenen. Aan de achterzijde was nog een aparte schuinlopende camouflagemuur voorzien die niet echt de originele betonnen constructie volgde en bijkomend eveneens werd gecementeerd en hetzelfde assestenen motief kreeg als de rest van de bunker.
• Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
• De beide schietgaten zaten verborgen achter houten luiken, openend in 2 richtingen, elk 0.50m x 1.40m (BxH). Aan de buitenzijde waren hier bijkomend houten valse raamprofielen op bevestigd om het geheel toch zeer expliciet het uitzicht van ramen te geven.
• Buiten de schietgaten had de bunker geen bijkomende valse ramen.
• De bunker was voorzien van een vrij plat schilddak met een kleine klokketoren die de koepel diende te camoufleren.
• De dakbedekking zelf bestond uit Eternietleien (het originele concept sprak eerst over een dak in dakpannen maar dit werd uiteindelijk uitgevoerd in leien).
• Het toegangssas was uitgewerkt met een betonnen toegangstrap met onderaan in het sas een sterfput.
• Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
• De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
• In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
  • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
  • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
  • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
  • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
  • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
• Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
• De observatiekoepel was van binnenuit bereikbaar via 9 ingebetonneerde metalen sporten.
• Een gedeelte van de bunker zou mogelijks hebben verborgen gezeten achter een haag waarin een poortje zou zijn voorzien om het bunkerterrein via die weg te kunnen betreden. Het is onduidelijk en twijfelachtig of dit ooit zo is geweest bij deze bunker.
• Vermoedelijk was het globale uitzicht dit van een assestenen bijgebouwtje bij een boerderij.

Bouwplannen horende bij deze bunker

• De bunker is jaren lang gewoon vrij toegankelijk geweest, zelfs na de periode dat hij door de gemeente Wetteren in 1998 werd gekocht om in te richten als een klein museumpje, wat nooit is gebeurd.
• Er hing jaren lang een herdenkingsbord aan met info over de soldaten van de 5e Linie die hier sneuvelden. Ik erger mij echter altijd dood aan herdenkingsmonumenten op plaatsen als deze alsof hier enkel soldaten van de 5e Linie sneuvelden. Alle respect voor deze eenheid maar zij waren zeker niet de enigen die kwamen hun leven geven.
• De bunker stond echter al jaren in een buurt met nogal wat hangjongeren en dit veroorzaakte talrijke keren heel wat onrust rond deze bunker en de bunker veranderde geleidelijk aan in een illegale stortplaats.
• In 2014 werd als actie van mijzelf als bezieler van www.bunkergordel.be de bunker geruimd van alle rommel, alleen al om de gemeente Wetteren eens te wijzen op hun verantwoordelijkheden rond hun eigen als musempje gekochte bunker.
• De periode daarna werden er nog bijkomend wat aanpassingen gedaan om te vermijden dat de bunker in zijn toegangssas nog teveel water zou maken maar helaas was dit ruimen maar een tijdelijk iets want al snel veranderde hij opnieuw in een sluikstort en toonden de er rondhangende jongeren alvast geen enkel respect voor deze structuur.
• In 2016 werd uiteindelijk door de gemeente Wetteren de bunker met een degelijke deur afgesloten wat alvast tijdelijk het vandalisme wat stopte.
• Toen in 2017 het originele hangslot opnieuw werd gekraakt werd het originele concept door mijzelf eveneens aangepast naar een ouderwets stalslot dat de bunker tot op heden nog altijd heeft. Dit zijn eenvoudige sloten maar gelukkig zijn deze niet zo eenvoudig te kraken als dit in de meeste films wordt voorgesteld. Ditzelfde slot heeft de bunker nu nog altijd en het werd tot op heden nooit meer gekraakt, al werden daar wel al meerdere pogingen toe ondernomen..
• In 2019 kreeg ik de gekke inval de structuur rondom wat te ruimen van overtollige tegen de bunker aanhangende grond en hem te verven als een wit geverfd assestenen gebouw met onderaan een zwarte plint. De kans dat deze bunker ooit zo is geverfd geweest is klein. Er waren echter zeker bunkers op de linie die zo geverfd geweest zijn maar allicht deze niet. Het verven werd ook beperkt enkel tot de zones waar nog camouflagemotieven van steen te zien waren, ook werden de vele projectielinslagen niet mee geverfd. Hierdoor werd het effect van een huisje in ruïne fel versterkt.
• Omdat ook hier de landbouwer die de rest van de originele kouter bewerkte op de duur zijn planten zou gezet hebben tot binnenin de bunker, werd in 2020 tijdens een van de vele Corona-verveling momenten het bunkerdomeintje uitgepaald en afgespannen met draad. De draad staat zeker niet op de uiterste grenzen van het originele terreintje maar is maar zo groot gemaakt dat het bunkertje vrij bereikbaar blijft.
• In de periode daarna kreeg de bunker sporadisch nog wel eens te maken met nieuw vandalisme en werd de draad nog wel enkele keren al dan niet doelbewust beschadigd maar dit is gelukkig vanaf 2021 - 2022 fel verminderd.
• In 2022 werd als een laatste actie om nutteloos vandalisme te vermijden ook het gat van de koepel bovenop de bunker definitief afgesloten met een gerecupereerd putdeksel. Sindsdien is het rond de bunker letterlijk vrij rustig omdat hij zonder officieel binnen te gaan via de deur, intern totaal niet meer bereikbaar was.
• Het bunkertje blijft dan ook heden ten dage op vraag nog toegankelijk en wordt sporadisch op aanvraag wel mee opgenomen in geleide wandelingen op de bunkerlijn.

• Deze bunker heeft zeker mee in de voorlijn van de gevechten gestaan.
• Hij bevat op alle zijdes wel projectielinslagen.
• De zwaarste inslagen zijn te vinden langs de linker zijkant (kant uitkijkend op het Bourgondisch Kruis). Op die zijde vind je ook projectielinslagen van allicht Duitse PAK36.
• Nabij het toegangssas zie je heel wat kleinere inslagen afkomstig van schrapnel door gebruik van de granaatwerpgaten.
• Het is dan ook zeker een van de bunkertjes op de linie die zeker vrij zwaar in de meidagen bevochten is geweest.

• Ook dit bunkertje is allicht in de meidagen 40 van Belgische kant verloren gegaan.
• Het werd allicht eveneens bij meerdere tegenaanvallen soms opnieuw heroverd. Dit verklaart ook allicht de projectielinslagen die letterlijk te vinden zijn op alle zijdes van de bunker.
• Een van de 2 uitgeschakelde Belgische Renault AGC -tanks bij een Belgische tegenaanval in de ochtend van 21 mei 1940, is allicht vrij kortbij deze bunker getroffen door Belgisch 47 mm geschut waarna deze de vlucht nam om pas in Zwijnaarde definitief te stoppen. Hierbij kwamen 2 inzittenden om het leven. Enkel de chauffeur overleefde de inslag en de vlucht.
• Het bunkertje moet in elk geval dood en verderf gezaaid hebben aan Duitse kant hier in de buurt.

• Het bunkertje zijn aandeel in het bouwproject A bedroeg origineel 71.904,11 Bef. Met inbegrip van wat gemeenschappelijke kosten zoals onder andere de niet individueel verdeelde beplantingen moet deze prijs allicht opgetrokken worden tot 72.212,86 Bef. Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 102.512,86 Bef hebben gelegen.
• Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

• Algemene beschrijving Bruggenhoofd Gent door de Dienst Erfgoed:
  • https://inventaris.onroerenderfgoed.be/gebeurtenissen/1072839
• Detailfiche van de Dienst Erfgoed over deze bunker:
  • https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/85133

Foto's van deze bunker

Oudste foto's allicht van rond 1987 - Collectie Jacques De Vos

foto's van rond 1995 - Collectie Guido De Jong

foto's van rond 2003 - Collectie Kris Vlaeminck

foto's allicht iets recenter dan 2003 - Collectie Kris Vlaeminck - Schoolbezoekje aan de bunker

Is van voor de periode dat ikzelf ben beginnen sporadisch gidsen hier in de buurt. Als er zich mensen de activiteit beter herinneren en deze meer specifiek kunnen plaatsen, geef de info gerust door op info@bunkergordel.be

Eerste eigen prospecties 2006 - 2007

Mei 2014. Kort voor jaarlijkse herdenking van de slag om Kwatrecht (die altijd deels voor deze bunker doorging).

Omdat het wel op mijn systeem begon te werken dat dit bunkertje waarvan de gemeente Wetteren bij aankoop in feite verplicht werd het te gebruiken als een soort mini-museumpje, totaal verwaarloosd werd, heb ik toen eens beslist het een volledige opruimbeurt te geven en al het afval letterlijk aan de toegang achter te laten Dat jaar waren er geen herdenkingen aan de bunker want men had allicht niet al te graag fotos van de herdenking met al die rommel bijkomend op de foto... De rommel werd achteraf door de gemeente wel degelijk opgehaald. De boodschap werd dus wel degelijk begrepen.

Juli 2014 - Ruimen en vrijmaken sterfputje

Augustus 2014 - Ondanks geruimde sterfput, had de bunker nog altijd last van wateroverlast

Juli 2015 - Nieuw infopaneel maar vooral blijvend sluikstorten en totaal geen respect voor dit bunkertje

Juli 2016 - Plaatsen van deurtje door gemeente Wetteren + reparatie beton toegangssas zodat water van omringende veld niet meer in deze put zou lopen.

November 2016

Juli 2017 - De verveling slaat weer toe (het nutteloze bestaan van hangjongeren...)

December 2017 - vervangen zoveelste hangslot door kelderslot aan binnenzijde deur - wijslijk geen foto's van binnenzijde van de deur. Sinds deze wissel is de deur en het slot nooit meer opengebroken geweest. Ook plaatste de gemeente rond deze periode zoals al zo lang gevraagd een vuilbakje bij de bunker en werd deze mee opgenomen op de sluikstortronde van de gemeente Wetteren.

Augustus 2019. Bunkertje meer vrijzetten aan zijkanten en opnieuw wit verven met zwarte plint onderaan. In eerste instantie werd dit gedaan zonder de zwaar gehavende achterzijde.

December 2019. Bunkertje met de mais verdwenen.

Kerst- en Nieuwjaarsverlof 2019. Bijverven 4e zijde van de bunker.

Mei 2020. Vrijmaken randen terrein en uitpalen domeintje rond de bunker

Juli 2021. Verplaatsen vuilbak na een zoveelste sluikstort. Het bakje stond heel ongelukkig en vermoeilijkte steeds het mooi afrijden van het aanwezige gras (gebeurd ook via de website op deze site...)

Augustus 2021. Nieuwe sluikstorten en gebrek aan enig respect voor wat hier ondertussen allemaal al was gedaan aan het bunkertje. Het dient gezegd, na deze waarschuwing is het vandalisme en sluikstorten merkbaar verminderd..)

Oktober 2021. 2e keer dat onze vriend de landbouwer de omheining beschadigd. Tot die dag ging de landbouwer er nog altijd van uit dat die bunker wel degelijk zijn eigendom was. In elk geval heeft hij blijkbaar ook de uitleg die hij toen van mij schriftelijk gekregen heeft begrepen want de draad is sindsdien niet meer beschadigd geweest. Er is voorgesteld als hij nog 1x beschadigd zou worden hem effectief te herplaatsen op de werkelijke grenzen... en dan zou er meer dan een extra metertje grond verloren gaan...

Januari 2022. Afwassen vuilste zones op witgeverfde bunker (na een kleine 3 jaar). Het bunkertje is eigenlijk gewoon wat afgewassen met het plassenwater en een zachte wasborstel op een lange steel.

Mei 2022. Plaatsen putdeksel op gat van koepel.

Mei 2022. Beperkt bijwitten bunker op enkele vuile plekken + verwijderen niet meer leesbare infopaneel.